Rechtsgeldigheid dashcam opnames

De beelden die u opneemt met uw dashcam, mag u gebruiken als bewijsmateriaal bijvoorbeeld bij een aanrijding. Alle verzekeringsmaatschappijen accepteren deze beelden en moedigen het gebruik van een dashcam zelfs aan. Voor hen wordt het immers ook veel duidelijker wie in fout was en hoe de verkeerssituatie in elkaar zat.

Er bestaat echter onduidelijkheid over wanneer men de beelden zou willen gebruiken in een rechtzaak. In geval van een geschil waarbij dashcambeelden van de aanrijding gebruikt zouden worden in de rechtbank, kan de tegenpartij zich eventueel beroepen op de privacywet.

Kort gezegd, gebruikt men het argument dat men iemand niet zomaar mag filmen. Bij deze verdediging kan men enkele vraagtekens plaatsen.

Is de privacywet van toepassing bij een dashcam?

De volgende redenen kunnen ingeroepen worden om weerwoord te bieden:

• De beelden worden gefilmd op de openbare weg.
• De privacywet is enkel van toepassing als mensen herkenbaar en gemakkelijk identificeerbaar zijn door middel van de beelden. Wanneer u filmt en er is enkel een nummerplaat te zien, dan is die persoon nog niet identificeerbaar. Een particulier kan namelijk niet makkelijk opzoeken op wiens naam die nummerplaat geregistreerd staat.
• Bovendien worden de beelden voor privé gebruik opgenomen. Ze worden niet in een databank opgeslagen of gepubliceerd.

De privacywet is niet van toepassing wanneer je je beelden louter voor privé doeleinden gebruikt. (zie http://www.privacycommission.be/nl/wat-is-een-gegevensverwerking). Het eenmalige gebruik van de beelden als bewijsmateriaal, blijft een privé aangelegenheid.

In dit geval wordt geadviseerd om uw dashcam filmpjes enkel via YouTube of een ander publiek kanaal te delen wanneer deze gecensureerd zijn en identificatie van personen onmogelijk gemaakt is.

Wanneer men oordeelt dat de privacywet niet van toepassing is, kunnen dashcam filmpjes probleemloos ingezet worden in een rechtzaak.

Privacywet wél van toepassing: beelden bruikbaar?

U kunt uw dashcambeelden gebruiken zelfs indien de privacywet van toepassing is (onwaarschijnlijk maar mogelijk). Volgens artikel 5 van de privacywet mag u altijd beelden opnemen en bewaren indien u daar een rechtvaardig belang bij hebt.

Ter info: Indien u nog steeds vreest dat een rechter alsnog oordeelt dat de Privacywet van kracht is, kan u een aangifte doen bij de privacycommisie op basis van art 17. van de privacywet. Dit artikel zegt dat een aangifte nodig is bij 'volledig of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerkingen'. Deze stelling wordt echter nergens gedefinieerd dus dit is erg onduidelijk. U kan de aangifte echter doen (kostprijs 25 euro). De privacycommissie garandeert u dan dat u uw beelden mag gebruiken in een rechtszaak. Wij zullen binnenkort een vooraf ingevuld formulier voorzien op onze website zodat de klanten die dit wensen, alsnog een aangifte kunnen doen.

Dan de belangrijkste vraag:

Dashcam opname in de rechtbank, bruikbaar of niet?

Het antwoord hierop is duidelijk: Ja, u kunt te allen tijde uw opnames gebruiken in de rechtbank.

Hof van Cassatie bepaalt sinds het Antigoonarrest dat onrechtmatig verkregen bewijs niet ipso facto geweerd moet worden uit de debatten. (http://www.elfri.be/onregelmatig-bewijs-burgerlijke-zaken) Onrechtmatig verkregen bewijs kan enkel uit de debatten geweerd worden indien:

1. dit de betrouwbaarheid van het bewijs aantast.
2. dit de principes van het eerlijk proces aantast.
3. dit volgt uit een schending van een op straffe van nietigheid voorgeschreven vorm en dit in het licht van de concrete omstandigheden een rechtvaardige sanctie is.

DUS, zelfs al worden er beelden opgenomen met overtreding van bepalingen van de Privacywet, die beelden mogen gewoon worden voorgelegd aan zowel de burgerlijke (bv vredegerecht) als aan de strafrechter (bv politierechtbank). Dit wordt bevestigd in een arrest van het hof van beroep : (Hof van Beroep Antwerpen, 26 oktober 2005)

Het bewijs verkregen door middel van camerabewaking, waarvan de beklaagde niet voorafgaandelijk in kennis is gesteld en waarvan geen aangifte is gedaan aan de Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer is onrechtmatig, maar heeft niet ipso facto de uitsluiting ervan tot gevolg, daar in casu - de vormvoorwaarden niet op straffe van nietigheid zijn voorgeschreven - de onrechtmatigheid de betrouwbaarheid van het bewijs niet aantast - het gebruik van het bewijs niet in strijd is met het recht op een eerlijk proces - de plaats waar de camera is opgesteld, nl. het privé-appartement van de werkgever, irrelevant is, gezien enkel van belang is dat de plaats die gefilmd is toegankelijk is voor het publiek, en de video-opnames enkel tot doel hebben misdrijven, waarvan beklaagde verdacht is, vast te stellen, en alzo het privé-leven van beklaagde niet wordt geschonden zodat de onregelmatigheid geen weerslag heeft op het recht dat door de miskende norm wordt beschermd en het bewijs dan ook niet uit de debatten moet geweerd worden.

Conclusie

Of de Privacywet nu van toepassing is of niet, is een onderwerp waar veel discussie over bestaat. Zelfs indien deze van toepassing zou zijn, maakt u de beelden voor privé gebruik en is dit dus toegestaan. Bovendien mag u beelden die u hebt opgenomen gebruiken in de rechtbank, zelfs indien men na al deze argumenten zou oordelen dat deze onrechtmatig verkregen zijn.

Ondertussen hebben we een nieuw artikel geplaatst over de legaliteit van dashcams.